Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, XK tôm Việt Nam sang thị trường Mỹ năm 2015 đạt 657 triệu USD, giảm 38,3% so với năm 2014
Kể từ tháng 7 đến tháng 10/2015, XK tôm Việt Nam sang Mỹ tăng đều so với các tháng trước đó do Mỹ tăng nhu cầu NK tôm phục vụ các lễ hội cuối năm. Đặc biệt, XK trong tháng 10 đạt giá trị cao nhất trong năm với trên 85 triệu USD, chỉ giảm 4,3% so với cùng kỳ năm 2014.
So với cùng kỳ năm 2014, XK tôm sang Mỹ trong tháng 2/2015 giảm mạnh nhất (-69%) trong khi tháng 9/2015, XK tôm sang thị trường này tăng trưởng 3,5%. Đây cũng là tháng duy nhất trong năm, XK sang thị trường này ghi nhận mức tăng trưởng dương so với cùng kỳ năm 2014.
Mỹ vẫn là thị trường NK tôm số một của Việt Nam, tuy nhiên trong cơ cấu thị trường NK tôm của Việt Nam năm nay, tỷ trọng XK sang thị trường này đã giảm so với năm 2014.
Nguyên nhân khiến XK tôm sang Mỹ năm 2015 giảm là do giá XK giảm, nhu cầu yếu và cạnh tranh mạnh từ các nguồn cung đối thủ.
Tính tới tháng 11/2015, Mỹ NK tổng cộng 531.444 tấn tôm từ các nước, trị giá gần5 tỷ USD, tăng 2% về khối lượng nhưng giảm 19% về giá trị. Tính tới tháng 10/2015, giá trung bình NK tôm vào Mỹ giảm 20,6% so với cùng kỳ năm 2014 từ 11,82 USD xuống 9,39 USD/kg.
Tôm sú cỡ 16/20 của Việt Nam giảm 14% từ 11,3 USD - 9,75 USD/pao trong quý III. Tôm sú vỏ cỡ 21/25 của Việt Nam giảm gần 30% từ 7,5 USD - 5,8 USD/pao. Cùng sản phẩm tôm 21/25 Ấn Độ cũng giảm 15% từ 6,9 USD - 5,85 USD/pao. Tôm VN có giá cao nhất trong các nguồn cung châu Á tại Mỹ.
Tính tới tháng 11/2015, trên thị trường Mỹ, tôm Việt Nam phải cạnh tranh mạnh với tôm Ấn Độ và Indonesia. Ấn Độ tăng 24% khối lượng tôm XK sang Mỹ (gần 124 nghìn tấn), Indonesia tăng 12% (106nghìn tấn), Thái Lan tăng 15% với 65 nghìn tấn, trong khi Việt Nam giảm 22% với 54 nghìn tấn. Việt Nam từ vị trí thứ 4 xuống thứ 5 về KL tôm cung cấp cho Mỹ.
Giá thành sản xuất tôm cao đang là nguyên nhân chính dẫn tới giá XK tôm của Việt Nam cao hơn khoảng 20% so với mặt bằng chung trên thị trường Mỹ. Đồng nội tệ của các đối thủ cạnh tranh với Việt Nam như Ấn Độ, Indonesia, Ecuador, Trung Quốc…phá giá mạnh 15 - 30%, trong khi đồng VND chỉ giảm giá nhẹ. Đây được đánh giá là những nguyên nhân chính khiến tôm Việt Nam XK vào Mỹ khó cạnh tranh với các quốc gia nói trên.
XK tôm của Việt Nam sang Mỹ năm 2016 dự kiến sẽ khởi sắc nhờ những tín hiệu tích cực từ kết quả thuế chống bán phá giá POR9 và việc kết thúc đàm phán hiệp định TPP.
Ngày 7/9/2015, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng rà soát hành chính lần thứ 9 (POR9) thuế chống bán phá giá tôm đông lạnh NK từ Việt Nam giai đoạn từ 01/2/2013 đến 31/01/2014. Theo đó, mức thuế trung bình 0,91% đã giảm so với kết quả sơ bộ 0,93% công bố hồi tháng 3/2015 và giảm mạnh so với mức thuế 6,37% của kỳ xem xét lần trước POR8. Đây là một tín hiệu đáng mừng với XK tôm của Việt Nam. Mức thuế POR9 giảm mạnh so với POR8 phần nào giúp tháo gỡ gánh nặng về thuế XK cho các DN XK tôm.
Nhu cầu tôm từ thị trường Mỹ năm 2016 cũng được dự báo sẽ nhích lên do USD tăng giá, giá tôm giảm so với 2 năm trước đây và tăng trưởng kinh tế được cải thiện.
Các chương trình quảng cáo tôm bán lẻ ở Mỹ sôi động hơn do giá tôm bán buôn giảm. Xu hướng này cũng sẽ giúp nhu cầu tôm tăng. Theo đó, các DN XK tôm của Việt Nam có thể tận dụng xu hướng này để đẩy mạnh XK tôm sang đây.
Kim Thu
Nguồn tin: Vasep, 29/01/2016